|
(بِاللَّيْلِ وَالنَّهَارِ سِرّاً وَعَلاَنِيَةً қандай яхшилик қилсангиз, бас, албатта Аллоҳ уни билгувчидир) яъни, бунинг учун сизларга мукофот беради. Бу инфоқ қилишга тарғибдир.
1. Шундан кейин Аллоҳ Таоло ўз молларини ҳар қандай ҳолатда ҳам, ҳар қандай пайтда ҳам Аллоҳнинг йўлида инфоқ-эҳсон қилишдан қизғанмайдиган, бахиллик қилмайдиганлар учун улуғ ажру савоблар борлигини, улар учун ҳеч қандай хавфу хатар йўқлигини, уларнинг хафа бўлмасликларини баён қилади.
(بِاللَّيْلِ وَالنَّهَارِ سِرّاً وَعَلاَنِيَةً кечаю кундуз, яширин ва ошкора) ҳар қандай ҳолатда ва ҳамма вақтда. Бу ерда кеча кундуздан, махфийлик ошкораликдан олдинда келиши билан махфийликнинг ошкораликдан кўра афзалроқ экани айтиляпти.
فَلَهُمْ أَجْرُهُمْ عِندَ رَبِّهِمْ وَلاَ خَوْفٌ عَلَيْهِمْ وَلاَ هُمْ يَحْزَنُونَ
Буни шарҳи юқорида ўтди.
Ибн Саъд «Табақот»да зикр қилишича, бу оят Аллоҳнинг йўлига ажратилган отларнинг емлари хусусида нозил бўлган.
Ибн Саъд «Табақот»да ўз санади билан Язид ибн Абдуллоҳ ибн Урайбдан, у бобосидан, у Урайбдан ривоят қилишича, Пайғамбар с.а.в. Аллоҳ Таолонинг
الَّذِينَ يُنفِقُونَ أَمْوَالَهُم بِاللَّيْلِ وَالنَّهَارِ سِرّاً وَعَلاَنِيَةً
деган ояти ҳақида:
«هُمْ أَصْحَابُ الْخَيْلِ»
«У от эгаларидир», деганлар.65
Шу мавзудаги охирги сўз: Аллоҳ Таоло олдинги оятларда Аллоҳнинг йўлида қилинган нафақанинг ажри етти юз баробаргача кўпайишини, Аллоҳ Ўзи хоҳлаган бандасига янада кўпроқ қилиб бераверишини, Аллоҳ (фазлу карами) Кенг, Алим (ҳамма нарсани биладиган) Зотлигини баён қилди.
Ундан кейин Аллоҳ Таоло нафақанинг қабул бўлиш шартларини баён қилди:
Миннатсиз ва озорсиз бўлсин:
لاَ تُبْطِلُواْ صَدَقَاتِكُم بِالْمَنِّ وَالأذَى
(берган садақаларингизни миннат ва озор билан йўққа чиқарманг!).
Риё аралашмасин
كَالَّذِي يُنفِقُ مَالَهُ رِئَاء النَّاسِ وَلاَ يُؤْمِنُ بِاللّهِ وَالْيَوْمِ الآخِرِ فَمَثَلُهُ كَمَثَلِ صَفْوَانٍ عَلَيْهِ تُرَابٌ فَأَصَابَهُ وَابِلٌ فَتَرَكَهُ صَلْداً لاَّ يَقْدِرُونَ عَلَى شَيْءٍ مِّمَّا كَسَبُواْ وَاللّهُ لاَ يَهْدِي الْقَوْمَ الْكَافِرِينَ
(65) Дуррул Мансур: 2/100. Ибн Саъд: 7/433.
166-бет
Бетлар: 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37 38 39 40 41 42 43 44 45 46 47 48 49 50 51 52 53 54 55 56 57 58 59 60 61 62 63 64 65 66 67 68 69 70 71 72 73 74 75 76 77 78 79 80 81 82 83 84 85 86 87 88 89 90 91 92 93 94 95 96 97 98 99 100 101 102 103 104 105 106 107 108 109 110 111 112 113 114 115 116 117 118 119 120 121 122 123 124 125 126 127 128 129 130 131 132 133 134 135 136 137 138 139 140 141 142 143 144 145 146 147 148 149 150 151 152 153 154 155 156 157 158 159 160 161 162 163 164 165 166 167 168 169 170 171 172 173 174 175 176 177 178 179 180 181 182 183 184 185 186 187 188 189 190 191 192 193 194 195 196 197 198 199 200 201 202 203 204 205 206 207 208 209 210 211 212 213 214 215 216 217 218 219 220 221 222 223 224 225 226 227 228 229 230 231 232